Maj 2022, Numer 5 (815)

---

SPIS TREŚCI

 

BIULETYN RYNKI ELEKTROPROSUMERYZMU

Jan Popczyk
Potrzeba i bariery konsolidacji ustaw pilotażowych do Prawa elektrycznego
w procesie budowy niskoentropijnej kryzysowej odporności elektroprosumenckiej

Krzysztof Bodzek
BUDOWANIE ODPORNOŚCI ELEKTROPROSUMENCKIEJ.
Hybrydowe i modułowe rozwiązania w osłonach z odbiorami krytycznymi

Zdzisław Konopka, Krzysztof Konopka
KOCIOŁ INDUKCYJNY W WYSOKOTEMPERATUROWEJ SIECI CIEPŁOWNICZEJ.
Badania modelu przemysłowego

Arkadiusz Domoracki
PRZEKSZTAŁTNIKI PRZEZNACZONE DO PRACY W SYSTEMACH WSE
PRACUJĄCYCH W TRYBIE ON/OFF GRID. Projektowanie

Grzegorz Grzegorzyca, Jerzy Wrzosek
Inżynier transformacji elektroprosumenckiej w śląskiej gminie wiejskiej

 

ENERGETYKA I PRODUCENCI

„Efektywnie i efektownie”
ARINET koncentruje swoje siły na bezpiecznych rozwiązaniach
dla Krajowego Systemu Elektroenergetycznego

 

Waldemar Dołęga
Oddziaływanie środowiskowe linii napowietrznych 400, 220 i 110 kV – wybrane aspekty

 

LEKTURA PONADOBOWIĄZKOWA…

Bogumił Dudek
Electric Avenue

 

 

---

STRESZCZENIA

 

Jan Popczyk
Potrzeba i bariery konsolidacji ustaw pilotażowych do Prawa elektrycznego w procesie budowy niskoentropijnej kryzysowej odporności elektroprosumenckiej
Pandemia COVID-19 i wojna na Ukrainie znacznie przyspieszają zmianę porządku światowego widoczną wyraźnie już od początku stulecia, pociągającą za sobą praktyczną potrzebę budowy z marszu niskoentropijnej kryzysowej odporności elektroprosumenckiej (energetycznej). W wymiarze polskim sytuacja ta wymaga nadzwyczajnego przyspieszenia prac nad ustawami pilotażowymi do Prawa elektrycznego: ustawą o dostępie do informacji, ustawą o rynkach technicznych i ustawą o zasadzie współużytkowania zasobów KSE. Najskuteczniejszym sposobem przyspieszenia jest ich konsolidacja. Ale nie może to być doraźna konsolidacja polityczna. Potrzebna jest fundamentalna unifikacja dwóch porządków ustrojowych transformacji: schodzącego energetyki wielkoskalowej paliw kopalnych i wschodzącego rynków elektroprosumeryzmu. Unifikacja taka redukuje zagrożenie ze strony budzących się na świecie demonów. W szczególności przeciwstawia się nowej ofensywie paramilitarnej energetyki jądrowej i ucieczce społeczeństw do anarchistycznej wolności (czyli wolności bez wysiłku i bez odpowiedzialności, za to ze zgodą na polityczny model autorytarno-oligarchiczny). Jednocześnie unifikacja taka wzmacnia społeczną gospodarkę rynkową. W wymiarze praktycznym oznacza to konsolidację zapewniającą płynną – trwającą trzy dekady – rekonfigurację zasobów KSE na trajektorii transformacyjnej realizowaną w trybie procesowym (on → on/off → off) grid.
Słowa kluczowe: transformacja energetyki, prawo elektryczne, kryzysowa odporność elektroprosumencka

 

Krzysztof Bodzek
BUDOWANIE ODPORNOŚCI ELEKTROPROSUMENCKIEJ.
Hybrydowe i modułowe rozwiązania w osłonach z odbiorami krytycznymi
Transformacja energetyczna to proces, który będzie trwał przez najbliższe 30 lat. Proces ten to zastępowanie rynków schodzących paliw kopalnych (WEK-PK) rynkami elektroprosumeryzmu, realizowany w sposób dynamiczny (rozłożony w czasie) w środowisku kosztów krańcowych (rynków elektroprosumeryzmu). Potrzebne są rozwiązania, które pozwolą w sposób płynny przejmować kolejne obszary w miarę ich transformacji, jednocześnie ograniczając ryzyko kosztów osieroconych. Zwłaszcza że koszty te, w większości przypadków, muszą pokryć elektroprosumenci (osoby prywatne, firmy z sektora MMSP, jednostki JST) z własnych środków. W artykule omówiono klasyfikację odbiorów i odbiorników ze względu na ich rolę w zwiększaniu odporności elektroprosumenckiej, a także przewagę rozwiązań w postaci systemów hybrydowych i modułowych, które pozwalają na koordynowanie działań wielu obszarów, wdrażanych w różnych fazach danej (elektroprosumenckiej) trajektorii transformacyjnej i często o różnym czasie realizacji tych rozwiązań. Przeanalizowano koszt krańcowy budowania odporności elektroprosumenckiej na przykładzie osłony OK1 wyposażonej w źródło PV i akumulator.
Słowa kluczowe: budowanie odporności elektroprosumenckiej, rozwiązania hybrydowe i modułowe, odbiory krytyczne, koszt krańcowy

 

Zdzisław Konopka, Krzysztof Konopka
KOCIOŁ INDUKCYJNY W WYSOKOTEMPERATUROWEJ SIECI CIEPŁOWNICZEJ.
Badania modelu przemysłowego
Potrzeba przebudowy węzłów wysokotemperaturowych komunalnych sieci ciepłowniczych na trajektorii transformacyjnej do rynków elektroprosumeryzmu była podstawą decyzji firmy ELKON o rozpoczęciu badań przemysłowych kotła indukcyjnego. W artykule przedstawiono wyniki badań sprawności energetycznej takiego kotła o mocy do 200 kW. Wnioski z badań, dotyczące kształtu obwodu magnetycznego oraz wzbudników, wykorzystano przy konstruowaniu prototypu użytkowego kotła (w realizacji). Wysoka eksploatacyjna sprawność kotła indukcyjnego w środowisku reelektryfikacji OZE stała się argumentem na rzecz potencjalnego rozszerzenia jego zastosowania, wykraczającego poza węzły wysokotemperaturowe komunalnej sieci ciepłowniczej. Sterowalność i dynamika cieplna kotła indukcyjnego i systemu grzewczego z takim kotłem, przemawia w szczególności za jego wykorzystaniem do wysokotemperaturowego dynamicznego nagrzewania hal przemysłowych, skutkującego zmniejszonym zapotrzebowaniem na ciepło grzewcze, co przedstawiono w artykule w rozdziale 4. Ponadto w artykule przedstawiono możliwości praktycznego zastosowania kotła indukcyjnego w instalacjach przemysłowych wysokotemperaturowych, wykorzystujących olej termalny do stabilizacji cieplnych procesów technologicznych, co stanowi, w odniesieniu do aktualnych technologii, przełomową transformację do elektroprosumeryzmu w środowisku przemysłowym. Perspektywę zastosowania kotła indukcyjnego w ogrzewaniu indywidualnych budynków mieszkalnych, budynków wielorodzinnych i budynków usługowo-administracyjnych, autorzy opisują w zakończeniu, a rozwinięcie tego zagadnienia zapowiadają w kolejnym Biuletynie PPTE2050 [8].
Słowa kluczowe: badania przemysłowe kotła indukcyjnego, wysoka eksploatacyjna sprawność kotła, perspektywy praktycznego zastosowania kotła indukcyjnego

 

Arkadiusz Domoracki
PRZEKSZTAŁTNIKI PRZEZNACZONE DO PRACY W SYSTEMACH WSE PRACUJĄCYCH W TRYBIE ON/OFF GRID. Projektowanie
Jednym z aktualnych aspektów zastosowań odnawialnych źródeł energii (OZE) jest ich współpraca z niskonapięciowymi odbiornikami prądu stałego. Rozwiązania te mogą mieć charakter off grid, on grid jak i on/off grid. Tak jak w każdym współczesnym rozwiązaniu technicznym, również i w takich rozwiązaniach dąży się do minimalizacji kosztów i uzyskania maksymalnej sprawności przy jednoczesnym zachowaniu prostoty konstrukcji. Jednak z uwagi na specyfikę odbiorników, czyli niskie poziomy napięcia (zwykle 12 lub 24 wolty, co wynika z zastosowania standardowych akumulatorów) i relatywnie wysokie wartości prądu (niekiedy nawet na poziomie kilkudziesięciu amperów), spełnienie wszystkich powyższych kryteriów jest sporym wyzwaniem dla projektantów.
Słowa kluczowe: przekształtniki energoelektroniczne, mikro instalacje OZE, praca on/off grid, zasady projektowania

 

Grzegorz Grzegorzyca, Jerzy Wrzosek
Inżynier transformacji elektroprosumenckiej w śląskiej gminie wiejskiej
Inżynier transformacji elektroprosumenckiej, którym potencjalnie może być Energopomiar Elektryka, odegra w kolejnych latach istotną rolę w budowie kryzysowej odporności jednostek JST. W artykule rolę tę przedstawiono na przykładzie działania inżyniera na rzecz śląskiej gminy wiejskiej rozpoczynającej budowę odporności elektroprosumenckiej. Z tego uwarunkowania wynikają wysokie wymagania, które inżynier transformacji musi spełniać na samym początku współpracy. Przedstawiono charakterystykę Gminy, łącznie z planem zagospodarowania przestrzennego i dotychczasowymi jej „osiągnięciami” w zakresie budowy własnej kryzysowej odporności elektroprosumenckiej. Wykonano oszacowania – w pierwszej pętli iteracyjnej – transformacji TETIP Gminy za pomocą analizatora procesowej odporności elektroprosumenckiej JST. Przedstawiono sylwetkę specjalisty posiadającego znajomość oraz zrozumienie zasad TETiP, wiedzę teoretyczną i praktyczną w omawianym zakresie, interdyscyplinarne kompetencje techniczne niezbędne do zastosowania na rynkach elektroprosumeryzmu, znajomość dobrze rozumianych zasad społecznej gospodarki rynkowej oraz bardzo ważne i konieczne do zrealizowania przełomowego przedsięwzięcia społeczne kompetencje nietechniczne, zapewniające efektywną współpracę z uczestnikami transformacji w osłonie JST, którymi są lokalni elektroprosumenci i mikro- oraz mali przedsiębiorcy. Artykuł przedstawia pierwsze doświadczenia Energopomiaru Elektryki, potencjalnego inżyniera transformacji energetycznej gmin do elektroprosumeryzmu.
Słowa kluczowe: transformacja energetyczna, gmina wiejska, odporność elektroprosumencka, inżynier transformacji elektroprosumenckiej

 

Waldemar Dołęga
Oddziaływanie środowiskowe linii napowietrznych 400, 220 i 110 kV – wybrane aspekty
W artykule przedstawiono analizę wybranych elementów związanych z procesem planowania rozwoju sieciowej infrastruktury elektroenergetycznej 400, 220 i 110 kV w aspekcie ochrony środowiska, wynikających z krajowych uwarunkowań prawnych. Omówiono krajowe uregulowania prawne dotyczące ochrony środowiska, które określają aspekty środowiskowe przygotowania i realizacji inwestycji elektroenergetycznych. Przedstawiono potencjalne spektrum negatywnego oddziaływania środowiskowego inwestycji sieciowych, zwracając szczególną uwagę na oddziaływanie pól elektromagnetycznych linii napowietrznych wysokich i najwyższych napięć i ich wpływ na zdrowie ludzi. Przedstawiono rozwiązania które maksymalnie ograniczają ingerencję inwestycji sieciowej w środowisko przyrodnicze. Obejmują one: właściwą lokalizację inwestycji sieciowej, ograniczanie obszaru zajmowanego przez inwestycję sieciową oraz stosowanie rozwiązań i technologii ograniczających oddziaływanie na środowisko przyrodnicze. Przy czym właściwa lokalizacja infrastruktury sieciowej ma kluczowe znaczenie w aspekcie minimalizacji potencjalnych niekorzystnych oddziaływań inwestycji na środowisko przyrodnicze.
Słowa kluczowe: infrastruktura sieciowa, linie napowietrzne, ochrona środowiska, pole elektromagnetyczne, oddziaływanie