Electric Avenue
Tytułowy Electric Avenue to zaledwie jeden z czternastu (nota bene jedenasty) rozdział książki1) zatytułowanej TESLA czyli jak Elon Musk zakończy epokę ropy naftowej. Fani motoryzacji i aut elektrycznych zapewne już czytali i wiedzą, że Electric Avenue prowadzi do autostrady międzystanowej nr 80, jaka dochodzi do miejsca, gdzie powstaje w USA największa na świecie fabryka akumulatorów litowo-jonowych.
Warto jednak zwrócić uwagę na kilka aspektów poruszanych w książce. Gigantomania i Gigafabryka dotyczy początków światowej rewolucji w zasilaniu, napędzie samochodów elektrycznych i autonomicznej dostawy energii dla każdego. Stoi za tym jeden z najbogatszych ludzi Elon Mask. Wyliczył on, że przy połączeniu paneli słonecznych i dobrych akumulatorów cały świat mógłby się przestawić z paliw kopalnych na energię odnawialną – zaledwie 2 mld powerpacków!
Jeśli skonfrontować to z wizją sprzed około ćwierćwiecza rozwoju wyszukiwarek internetowych i nieograniczonego dostępu do informacji – to nawet przy pojawiających się z czasem wadach, gra jest warta świeczki, no może teraz należy ją zastąpić gromnicą.
Drugi aspekt to sprawy finansowania takiego gigantycznego przedsięwzięcia. Kiedy na początku 2014 roku Tesla ogłosiła listę pięciu stanów jako potencjalnych lokalizacji Gigafabryki, zaczęła się ostra rywalizacja o przychylność firmy. Wygrany zaproponował 396,5 ha ziemi za darmo, zwolnienie z podatku obrotowego od sprzętu i materiałów konstrukcyjnych na 20 lat, zwolnienie od podatków od nieruchomości i płac na 10 lat, zniżki na energię elektryczną w wysokości 8 mln USD oraz zbywalne ulgi podatkowe warte 195 mln USD. W zamian Tesla obiecała 6,5 tys. stanowisk pracy oraz wkład w system edukacji Nevady w wysokości 35 mln USD. Dodać należy, że ogłoszenie zalet modelu 3 samochodu elektrycznego Tesli spowodowało, że w ciągu jednego dnia liczba zamówień przekroczyła 115 tys., a tydzień przełożył się na 14 mld USD, co nazwano „największym w historii wprowadzeniem produktu konsumenckiego”.
Trzeci aspekt to starcie z systemem informacji społecznej i eliminowania ropy naftowej oraz ochroną środowiska. Wszystko, co potrzebuje zrobić branża naftowo-gazowa, to zasiać wątpliwości… i to robi! Pikantne szczegóły (może nie dla nas) dotyczą kongresmenów, którzy bynajmniej nie na piękne oczy wywierali nacisk na Teslę, aby odpuszczano – oczywiście za pomocą funduszy braci Kochów2). W ogóle akcja i reakcja na tendencje rozwoju samochodów elektrycznych przez Muska w zderzeniu z kampanią Kochów przypomina krajowe boje o dostawy gazu, węgla i ropy. W tym względzie jest to pouczająca historia, zwłaszcza dla polityków. Przypomniano, że tylko w 2009 roku filia Koch Industries, Invista zapłaciła 1,2 mln USD kary oraz obiecała wydać 0,5 mld, aby złagodzić skutki 680 pogwałceń standardów EPA (s. 276).
Czwarty aspekt to konkurencyjność międzynarodowa. Zasadniczo – Chiny planują uruchomić prawie 120 GWh do roku 2021, niemieckie konsorcjum TerraE planuje osiągnąć 38 GWh do 2028 roku energii zakumulowanej. W zderzeniu z informacjami o zakończeniu sprzedaży samochodów benzynowych i silnikami Diesla do 2040 w Wielkiej Brytanii i Francji, a tylko benzynowych w Norwegii do 2025! Nawet Indie planują, aby od 2030 roku sprzedawać jedynie samochody elektryczne (s. 271). A więc wyścig się rozpoczął!
Piąty aspekt to bezpieczeństwo poruszania się i pierwszy wypadek systemu autonomicznego (czyli samojezdnego samochodu). Przeciwnicy przełomowych innowacji będą poszukiwać i wykorzystywać każde potknięcie. To wydarzenie z 2016 roku Tesla broniła i wskazywała, że jest to: „pierwsza znana ofiara śmiertelna przy ponad 130 mln mil (209 mln km) przejechanych na uruchomionym autopilocie” 3).
Szósty aspekt to odwaga udziału w przebudowie świata! Uisee to akronim słów: Utilization, Indiscriminate, Safety, Efficiency, Environment (utylizacja, masowość, bezpieczeństwo, wydajność, środowisko). Chińska firma pracuje nad systemami jazdy autonomicznej opartymi na superkomputerze zbierającym informację z wszelkich dostępnych „na trasie” urządzeń (w tym z i bez GPS).
Horyzont czasowy dla przełomowych innowacji, w tym samochodów elektrycznych, zaskakuje, gdyż są to działania obliczone na kilka, kilkanaście najbliższych lat. Opisane mniej więcej ostatnie dziesięciolecie przypomina przewidywania sprzed zaledwie 120 lat zakończenia ery bryczek i pojazdów konnych.
Temat tak czy siak rozwojowy… zauważyłem na półkach księgarskich już nowy tytuł: „Mocna gra. Tesla, Elon Musk i zakład stulecia” Tima Higgins’a, reportera motoryzacyjnego „Wall Street Journal”. Czytać warto…
Bogumił Dudek
1) Hamish McKenzie: TESLA czyli jak Elon Musk zakończy epokę ropy naftowej, wyd.1, Znak Horyzont, Kraków 2020, s. 344.
2) Jeden z dziennikarzy powiedział, że Kochowie „być może są najważniejszymi, niewybranymi na żadne stanowisko, wpływowymi politykami w historii Ameryki” (s. 277). David Koch zmarł 23.08.2019 r.
3) W Polsce każdego dnia w wypadkach drogowych ginie na drogach 5-10 osób. (przypis Aut.)
Zobacz: 5/2022 Energetyki.
