Lipiec 2023, Numer 7 (829)
SPIS TREŚCI
Mariusz Lewandowski, Stanisław Lewandowski, Janusz Steller, Katarzyna Trojanowska
Uwarunkowania, potrzeby i kierunki rozwoju elektrowni szczytowo-pompowych w Polsce
Halina Olejniczak, Teresa Buchacz, Bożena Bednarska
Wdrożenie chromatografii jako metody badawczej do diagnostyki transformatorów oraz jej rozwój na przestrzeni pięćdziesięciu lat
Tomasz Puszczało, Karol Sówka
Zastosowanie analizy MES do projektowania den płaskich okrągłych
ENERGETYKA I PRODUCENCI
Agnieszka Piotrowska
Przygotowani na przyszłość. Polska energetyka jądrowa
ENERGETYKA I TECHNIKA ŚWIETLNA
Małgorzata Zalesińska, Krzysztof Wandachowicz
Oświetlenie przejść dla pieszych – wymagania, realizacja, weryfikacja pomiarowa
SEP. WYDARZENIA, FAKTY, OPINIE
Tomasz Rusek
54. Konkurs na najlepszą pracę dyplomową z elektryki na Politechnice Śląskiej
Dawid Gorgoń, Rafał Setlak
Domowe systemy fotowoltaiczne – współpraca falowników hybrydowych z falownikami sieciowymi
OKIEM OBIEŻYŚWIATA
Stefan Gierlotka
Energetyka w Namibii
LEKTURA PONADOBOWIĄZKOWA…
Bogumił Dudek
Czarny koń
STRESZCZENIA
Mariusz Lewandowski, Stanisław Lewandowski, Janusz Steller, Katarzyna Trojanowska
Uwarunkowania, potrzeby i kierunki rozwoju elektrowni szczytowo-pompowych w Polsce
Artykuł odnosi się do opublikowanego w grudniu 2022 raportu Zespołu Eksperckiego powołanego przez Prezesa Rady Ministrów (Zarz. PRM nr 351/2021) pt.: „Rola elektrowni szczytowo-pompowych w Krajowym Systemie Energetycznym: uwarunkowania i kierunki rozwoju”. Autorzy zwracają uwagę na niepełną diagnozę obecnej roli i wykorzystania ESP w KSE. Z uwagi na wskazanie w raporcie lokalizacji Młoty jako realizacji priorytetowej z punktu widzenia rozwoju mocy ESP przytoczono ponad pięćdziesięcioletnią historię budowy tej elektrowni, wstrzymywanej lub ożywianej w rytm zwrotów politycznych i społecznych. Uzasadnienia kolejnych działań sięgające do opracowań dobieranych „pod tezę” doprowadziły do bezskutecznego wydania znacznych środków. Przykład ten wskazuje na celowość długofalowego planowania w energetyce i powiązania tych planów z rozwojem innych dziedzin gospodarki. Autorzy wskazują na zagrożenia w realizacji celów wytyczonych w raporcie w związku z bardzo szerokim frontem inwestycyjnym, zwłaszcza w powiązaniu z zamierzeniami w innych obszarach energetyki (wytwarzanie, sieci przesyłowe). Podkreślają też, że część zamierzeń, szczególnie dotyczących potrzebnych energetyce możliwości magazynowych, można zrealizować stosunkowo szybko i dużo mniejszym nakładem kosztów poprzez zmianę reżimu pracy lub modernizację istniejących elektrowni wodnych.
Słowa kluczowe: raport pt. „Rola elektrowni szczytowo-pompowych w Krajowym Systemie Energetycznym: uwarunkowania i kierunki rozwoju”, diagnoza obecnej roli i wykorzystania ESP w KSE, elektrownia Młoty
Halina Olejniczak, Teresa Buchacz, Bożena Bednarska
Wdrożenie chromatografii jako metody badawczej do diagnostyki transformatorów oraz jej rozwój na przestrzeni pięćdziesięciu lat
W artykule omówiono genezę zastosowania w krajowej energetyce analizy chromatograficznej gazów rozpuszczonych w oleju transformatorów do wykrywania uszkodzeń wewnętrznych oraz ich identyfikacji. W sposób dość szczegółowy przedstawiono w polskich realiach początku lat 70. ubiegłego wieku adaptację tej metody w laboratorium ZPBE Energopomiaru poprzez jej rozwój na przestrzeni lat, uwarunkowany możliwościami technologicznymi oraz dostępnością aparatury, aż do czasów współczesnych, kiedy badanie to stanowi postawę obecnej diagnostyki technicznej i to nie tylko jednostek transformatorowych, ale także innych urządzeń energetycznych. Udokumentowanie przebiegu opisanych zmian pozwala unaocznić Czytelnikowi także perspektywę dalszej transformacji służącej rozwojowi tej metody, szczególnie w dobie stałego postępu technicznego dotyczącego aparatury, jak również bardziej precyzyjnej interpretacji wyników.
Słowa kluczowe: chromatografia gazów, metoda badawcza do diagnostyki transformatorów, laboratorium ZPBE Energopomiaru
Tomasz Puszczało, Karol Sówka
Zastosowanie analizy MES do projektowania den płaskich okrągłych
Wśród zestawu badań NDT znajduje się próba ciśnieniowa, której celem jest potwierdzenie szczelności układu. W celu przeprowadzenia próby ciśnieniowej niezbędne jest wykonanie kształtek zaślepiających rurociąg, w tym dna płaskie, będące przedmiotem artykułu. Opisane zastosowanie obliczeń MES pozwoliło na sprawdzenie poprawności przyjętej geometrii dna płaskiego ze wzmocnieniem czterema żebrami. Obliczenia MES den wzmocnionych żebrami pozwalają na większą elastyczność w stosowaniu materiałów oraz na optymalizację geometrii elementów ciśnieniowych. Wykazano podobieństwa pomiędzy metodami obliczeniowymi okrągłych den płaskich według trzech różnych standardów.
Słowa kluczowe: optymalizacja geometrii elementów ciśnieniowych, analiza MES do projektowania den płaskich okrągłych, próba ciśnieniowa
Małgorzata Zalesińska, Krzysztof Wandachowicz
Oświetlenie przejść dla pieszych – wymagania, realizacja, weryfikacja pomiarowa
Jedną z przyczyn wypadków na przejściach dla pieszych jest złe oświetlenie lub całkowity jego brak. Norma europejska dotycząca oświetlenia dróg nie precyzuje żadnych konkretnych wymagań. Każde z państw europejskich, próbuje stworzyć własny system wymagań i oceny prawidłowego oświetlenia przejść dla pieszych. Procedury pomiarowe oraz wymagane wartości parametrów oświetleniowych w poszczególnych krajach często znacznie się różnią. W artykule przedstawiono wytyczne oświetleniowe przyjęte przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad, jak i wymagania oświetleniowe stosowane w dwóch krajach sąsiadujących z Polską. Ponadto przedstawiono wyniki pomiarów wykonanych na wybranych przejściach dla pieszych przy zastosowaniu dwóch różnych siatek pomiarowych oraz ocenę jakości oświetlenia tych przejść.
Słowa kluczowe: oświetlenie przejść dla pieszych, wymagania oświetleniowe na przejściach dla pieszych, pomiary jakości oświetlenia przejść dla pieszych, widoczność pieszego, bezpieczeństwo pieszych w ruchu drogowym, oświetlenie drogowe
Dawid Gorgoń, Rafał Setlak
Domowe systemy fotowoltaiczne – współpraca falowników hybrydowych z falownikami sieciowymi
W artykule zaprezentowano najważniejsze wyniki badań laboratoryjnych wykonanych w ramach pracy dyplomowej magisterskiej „Domowe systemy fotowoltaiczne – współpraca falowników hybrydowych z falownikami sieciowymi”, realizowanej na Wydziale Elektrycznym Politechniki Śląskiej w latach 2022-2023. W ramach tej pracy doświadczalnie badano możliwości wzajemnej współpracy wybranych falowników instalacji fotowoltaicznych typu on-grid z falownikami hybrydowymi. W kolejnych etapach pracy sprawdzono czy w instalacji domowej, w której występują dwa falowniki (standardowy oraz hybrydowy z magazynem energii), w momencie gdy falownik hybrydowy wykryje nadwyżkę energii elektrycznej w budynku, większą niż jego aktualna produkcja energii, możliwe jest, aby energia przepłynęła przez wejście on-grid falownika hybrydowego, wstecznie i docelowo trafiła do magazynu energii? Jednym z testów było sprawdzenie, czy jeżeli podłączy się inne falowniki on-grid na wyjście backupowe falownika hybrydowego, to w razie zaniku zasilania z sieci, sieć którą wytworzy falownik hybrydowy uruchomi pozostałe falowniki standardowe i jak będzie się zachowywał cały system? Sprawdzono czy niezależnie od charakteru odbiornika w trybie pracy wyspowej, falownik hybrydowy będzie niezawodnie zasilał wszystkie odbiory.
Słowa kluczowe: systemy fotowoltaiczne, współpraca falowników instalacji fotowoltaicznych typu on-grid z falownikami hybrydowymi
