Listopad 2022, Numer 11 (821)
SPIS TREŚCI
BIULETYN RYNKI ELEKTROPROSUMERYZMU
Jan Popczyk
TRANSFORMACJA ENERGETYCZNA CZY ENERGETYKA JĄDROWA?
entropia i kondycja społeczno-polityczna Polski 2022
Krzysztof Bodzek
ODPORNOŚĆ ELEKTROPROSUMENCKA vs BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE
– modele pokrycia zapotrzebowania
Marcin Fice
SIECIOWY TERMINAL DOSTĘPOWY – struktura funkcjonalno-technologiczna
Marek Szrot, Zdzisław Konopka, Zygfryd Kosidowski, Dariusz Paluszczak
TRANSFORMACJA ENERGETYCZNA W TRYBIE INNOWACJI PRZEŁOMOWEJ
DO ELEKTROPROSUMERYZMU (TETIPE) – studium przypadku Energo-Complex
ENERGETYKA I GOSPODARKA OLEJOWA
Narcyz Bandosz, Przemysław Gawliczek, Jacek Koszyński, Paweł Warczyński
Wpływ regeneracji oleju na wskaźniki dielektryczne izolacji transformatorów
ENERGETYKA – NAUKA – PRZEMYSŁ
Mariusz Czechowicz
Jubileuszowa XXX Konferencja Naukowo-Techniczna Łukasiewicz–KOMEL
„Problemy Eksploatacji Maszyn i Napędów Elektrycznych”
LEKTURA PONADOBOWIĄZKOWA…
Bogumił Dudek
Nasi nobliści
STRESZCZENIA
Jan Popczyk
TRANSFORMACJA ENERGETYCZNA CZY ENERGETYKA JĄDROWA?
entropia i kondycja społeczno-polityczna Polski 2022
Gwałtowna lawina inwestycji w energetykę jądrową – w postaci sześciu bloków jądrowych klasy 1000-1600 MW, kosztujących nie mniej niż 350 mld „przedinflacyjnych” polskich złotych [15] (bez sieci elektroenergetycznych, z sieciami ponad 400 mld PLN) – nakazuje bicie na alarm. Między innymi potrzebna jest ponowna synteza tripletu realizacyjnego transformacji energetycznej [7] i przypomnienie w nowym świetle podstaw fundamentalnych transformacji energetyki w trybie innowacji przełomowej do elektroprosumeryzmu (TETIPE) [1]. W szczególności potrzebne jest skonfrontowanie koncepcji/doktryny i heurystyk oraz oddolnych działań (na rzecz tej transformacji) z raportami [9] i [10]. Dalej, niezbędne jest sformułowanie najważniejszych pytań testowych odnośnie do realizowalności i racjonalności programu inwestycyjnego ogłoszonego przez polski rząd w kilku ostatnich dniach października 2022 r. Wreszcie, po trzecie, potrzebna jest rozszerzona perspektywa widzenia Prawa elektrycznego, mianowicie perspektywa, która prowadzi do Kodeksu transformacji energetycznej [8]. Ta ponowna synteza tripletu realizacyjnego transformacji TETIP i przypomnienie w nowym świetle jej podstaw fundamentalnych jest przedmiotem artykułu.
Słowa kluczowe: transformacja energetyczna, energetyka jądrowa, kodeks transformacji energetycznej
Krzysztof Bodzek
ODPORNOŚĆ ELEKTROPROSUMENCKA vs BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE
– modele pokrycia zapotrzebowania
Rozwój technik teleinformatycznych pozwala na zamodelowanie dotychczasowych rozległych systemów energetycznych z nadrzędnym kryterium w postaci bezpieczeństwa energetycznego. W takim porządku do modelowania wykorzystuje się podejście indukcyjne, czyli prognozy obejmujące obecne tendencje i historyczne dane statystyczne, często bazując na modelach regresyjnych. Pozwala to na modelowanie rozwoju systemu poprzez innowacje przyrostowe. Innowacje przełomowe, charakterystyczne dla elektroprosumeryzmu, wpływają na zmianę podstaw funkcjonowania obecnego rynku energii, a to wymaga algorytmów uwzględniających zachowania behawioralne i modelowanie heurystyczne. W wielu przypadkach stosowane są modele probabilistyczne. Konieczne jest przejście do twardych faktów i zasad wynikających w elektroprosumeryzmie z tripletu paradygmatycznego. Takie podejście do rozwoju jest charakterystyczne dla modeli dedukcyjnych, które pozwalają na weryfikację transformacji realizowanej w trybie innowacji przełomowych do elektroprosumeryzmu (TETIPE). W artykule opisano ogólny algorytm modelowania. Opisano dostępność danych oraz ideą budowania odporności elektroprosumenckiej, a także zamieszczono tablicę współzależności pomiędzy kompetencjami a funkcjonalnościami systemu(WSE). Zaproponowano modelowanie adekwatności dostaw w elektroprosumeryzmie w miejsce obecnego bezpieczeństwa energetycznego.
Słowa kluczowe: transformacja energetyczna, bezpieczeństwo energetyczne, adekwatność dostaw, modelowanie systemów
Marcin Fice
SIECIOWY TERMINAL DOSTĘPOWY – struktura funkcjonalno-technologiczna
Sieciowy terminal dostępowy (STD) to zestaw urządzeń silnoprądowych (elementy wykonawcze, łączniki, układy energoelektroniczne) oraz słaboprądowych (infrastruktura informatyczna i sterowniki programowalne, układy pomiarowe), które znajdują się na styku osłon kontrolnych (OK) elektroprosumenta i operatora systemu dystrybucyjnego (OSD). Szczególne znaczenie mają terminale STD umożliwiające elektroprosumentom dostęp do sieci nN i SN. Niektóre z funkcjonalności i części składowych terminala STD są już standardowym wyposażeniem elektroprosumenckich źródeł energii elektrycznej. Wynika to z wymagań zawartych w Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej (IRiESD), która uwzględnia kodeks sieci NC RfG [1]. Spełnienie tych wymagań skutkuje wyposażeniem źródła energii elektrycznej w układy pomiarowe i sterujące, zarządzające pracą źródła i komunikacją zewnętrzną (z operatorem OSD). Komponenty te kontrolują ograniczenia sieciowe, zapewniające bezpieczne funkcjonowanie systemu elektroenergetycznego (KSE). Nie są natomiast wystarczające do aktywnego udziału elektroprosumenckich osłon kontrolnych w rynkach energii elektrycznej. Dlatego pilną potrzebą jest rozszerzenie struktury terminala STD do postaci pozwalającej zarządzać energią (produkcją, magazynowaniem i zużyciem) wewnątrz elektroprosumenckiej osłony kontrolnej, czyli obejmującej dodatkowe komponenty, takie jak: układy komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej, systemy sterowania źródłami, magazynami i odbiornikami, system SCADA i system rozliczeń na rynku schodzącym i na rynkach wschodzących.
Słowa kluczowe: osłona elektroprosumencka, sieciowy terminal dostępowy
Marek Szrot, Zdzisław Konopka, Zygfryd Kosidowski, Dariusz Paluszczak
TRANSFORMACJA ENERGETYCZNA W TRYBIE INNOWACJI PRZEŁOMOWEJ DO ELEKTROPROSUMERYZMU (TETIPE)
– studium przypadku Energo-Complex
Kryzysowa sytuacja na rynku energii dynamizuje działania pretendentów innowatorów, którzy nie chcąc ulec presji kosztów energii we własnej działalności gospodarczej oraz widząc presję rynku na potrzebę poszukiwania innych, tańszych źródeł energii, w szczególności źródeł OZE, konsolidują swoją wiedzę i doświadczenia w celu praktycznej realizacji założeń transformacji energetycznej w trybie innowacji przełomowej do elektroprosumeryzmu (TETIP). Wykorzystując wiedzę teoretyczną zdobytą na Konwersatorium „Inteligentna Energetyka” oraz zapoczątkowaną już aktywną realizację własnej koncepcji odporności kryzysowej przez firmę Energo-Complex, przedstawia się w artykule działania zmierzające do sfinalizowania budowy wzorcowej osłony kryzysowej (OK-EP), jaką będzie osłona firmy Energo-Complex, aby w wyniku badań przeprowadzonych na zaprezentowanej trajektorii transformacji energetycznej, rozszerzyć osiągnięte efekty na inne elektroprosumenckie osłony kontrolne, lub osłony dotyczące jednostek samorządu terytorialnego OK(JST). Zweryfikowana praktycznie koncepcja osłony (OK-EP), będzie ofertą rynkową istotnie przyczyniającą się do zdynamizowania polskiej trajektorii TETIPE do elektroprosumeryzmu.
Słowa kluczowe: studium przypadku, elektroprosumencka osłona kontrolna, kryzysowa odporność elektroprosumencka
Narcyz Bandosz, Przemysław Gawliczek, Jacek Koszyński, Paweł Warczyński
Wpływ regeneracji oleju na wskaźniki dielektryczne izolacji transformatorów
W artykule przedstawiono wyniki badań potwierdzające wpływ zabiegu regeneracji oleju na wskaźniki dielektryczne układu elektroizolacyjnego transformatorów. Omówiono zmiany wskaźników dielektrycznych izolacji transformatorów (rezystancji izolacji i współczynnika stratności dielektrycznej tgδ) oraz parametrów charakteryzujących właściwości oleju jednostek o długiej eksploatacji. Podano sposób postępowania z jednostkami wykazującymi zestarzenie izolacji oraz przeanalizowano aspekty techniczno-ekonomiczne poszczególnych działań. Zaprezentowano sposób regeneracji oleju z zastosowaniem technologii REOIL i uzyskane wyniki. Przedstawiono korelację pomiędzy wskaźnikami dielektrycznymi izolacji transformatorów a właściwościami oleju przed i po regeneracji. Zestawiono wyniki pomiarów, podano wnioski i literaturę.
Słowa kluczowe: transformatory, regeneracja oleju z zastosowaniem technologii REOIL, wskaźniki dielektryczne
