Grudzień 2020, Numer 12 (798)

W numerze m.in.: Wojciech STANEK , Andrzej ZIĘBIK
Koszt termoekologiczny (TEC) – miernik efektywności energetycznej i ekologicznej

Andrzej MIKULSKI
Małe reaktory modułowe – reaktor BWRX-300

BIULETYN IASE

Antonina KIELECZAWA, Michał BIAŁECKI, Radosław IZAKIEWICZ,
Piotr PIETRAS, Roman SKAKOWSKI, Wojciech SZUBERT
Stacje, działania i aplikacje inżynierskie w systemie DCS MASTER

Bartłomiej BORKOWSKI, Radosław IZAKIEWICZ, Mariusz LIPIŃSKI, Tadeusz MĄCZKA,
Wojciech SZUBERT
Współdziałanie systemu DCS MASTER z instalacjami transportującymi
na przykładzie laboratoryjnej instalacji do wyznaczania
optymalnych parametrów transportu erozyjnych mediów wielofazowych

Grzegorz BONIKOWSKI
Nowa koncepcja systemu monitoringu maszyn wirujących

BIULETYN PRO NOVUM

Jerzy TRZESZCZYŃSKI
Diagnostyka źródłem wiedzy i strategii eksploatacji

Stanisław NOWORYTA, Piotr JACHYMEK
Rozwój metod predykcyjnych w utrzymaniu majątku produkcyjnego
na przykładzie TAURON Wytwarzanie S.A.

Kamil STASZAŁEK, Krzysztof BRUNNÉ, Adrian SOBCZYSZYN
Uszkodzenia wybranych elementów ciśnieniowych pracujących w warunkach pełzania

Wojciech SIKORSKI, Tomasz BIJAK
Wymagania towarzyszące diagnostyce turbin parowych

Jerzy TRZESZCZYŃSKI, Wojciech MURZYNOWSKI, Radosław STANEK
Nadzór diagnostyczny elementów grubościennych kotła k-5
w Elektrowni Dolna Odra w okresie ich warunkowej eksploatacji
– zastosowana metodyka i doświadczenia po dwuletniej eksploatacji

ENERGETYKA – NAUKA – PRZEMYSŁ

XXII Sympozjum Informacyjno-Szkoleniowe
DIAGNOSTYKA I REMONTY URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH
– Diagnostyka źródłem wiedzy dla strategii eksploatacji

ELEKTROENERGETYCY POLSCY

Mgr inż. FRANCISZEK PCHEŁKA
17 marca 1943 – 20 listopada 2020 697

Tadeusz GLINKA
BRONISŁAW DRAK, dr hab. inż. prof. Politechniki Śląskiej
2 stycznia 1940 – 28 sierpnia 2020 698

LEKTURA PONADOBOWIĄZKOWA…

Bogumił DUDEK
Inżynier elektryk Tesla

Streszczenia:

Wojciech STANEK , Andrzej ZIĘBIK
Koszt termoekologiczny (TEC) – miernik efektywności energetycznej i ekologicznej
W artykule przedstawiono problemy dotyczące ograniczeń w zastosowaniu lokalnej sprawności energetycznej, w szczególności do porównywania różnych technologii energetycznych. Omówiono narzędzie analizy systemowej – koszt termoekologiczny, będący poprawnym miernikiem efektywności energetycznej i ekologicznej. Problemy dotyczące poprawnego stosowania oceny efektywności energetycznej i ekologicznej zilustrowano przykładowymi analizami dotyczącymi układu trójgeneracyjnego, elektrowni jądrowej oraz procesu wielkopiecowego.
Słowa kluczowe: porównywanie różnych technologii energetycznych, narzędzie analizy systemowej – koszt termoekologiczny, poprawny miernik efektywności energetycznej i ekologicznej

Andrzej MIKULSKI
Małe reaktory modułowe – reaktor BWRX-300
Przedstawiono najistotniejsze cechy nowego reaktora BWRX-300 firmy General Electric Hitachi Nuclear Energy Americas LLC. Został on zaprojektowany jako mały modułowy reaktor wodny wrzący (typu BWR) o mocy elektrycznej 300 MW z naturalnym obiegiem chłodzenia. Wykorzystano w nim doświadczenia z eksploatacji dużych reaktorów wodnych wrzących budowanych głównie przez firmę General Electric, z których pierwszy przemysłowy Dresden-1 został uruchomiony w 1960 roku, a wszystkie następne wpisują się dwa ewolucyjne ciągi konstrukcyjne z chłodzeniem wymuszonym lub naturalnym. To ostatnie rozwiązanie wydaje się bardziej bezpieczne i takim jest reaktor BWRX-300, który korzysta z doświadczeń eksploatacyjnych podobnych reaktorów w EJ ­Humboldt Bay (USA) i EJ Dodewaard (Holandia) pracujących w przeszłości wiele lat. W artykule wyjaśniono zasady działania chłodzenia naturalnego, poczynione uproszczenia konstrukcyjne w porównaniu z podobnym dużym reaktorem ESBWR posiadającym zezwolenie na budowę wydane przez amerykański urząd dozoru jądrowego (NRC), gdy zmniejszono jego ogólną moc elektryczną z 1520 do 300 MW. Reaktor ten nie należy do pierwszych konstrukcji tego typu, gdyż korzysta z wielu elementów wyposażenia sprawdzonych w innych reaktorach tej firmy. Kombinat chemiczny Synthos w Polsce zainteresowany jest budową takiego reaktora zgodnie z wstępnym porozumieniem podpisanym w październiku 2019 r. Poza tym Estonia i Czechy rozważają możliwość jego budowy. Według wiadomości przekazywanych przez firmę są możliwości budowy tego reaktora w USA i Kanadzie z terminem uruchomienia w 2028 roku.
Słowa kluczowe: SMR, GEH Nuclear, BWRX-300

Antonina KIELECZAWA, Michał BIAŁECKI, Radosław IZAKIEWICZ,
Piotr PIETRAS, Roman SKAKOWSKI, Wojciech SZUBERT
Stacje, działania i aplikacje inżynierskie w systemie DCS MASTER
W artykule zostały ujęte wybrane zagadnienia dotyczące stacji inżynierskich i obsługi inżynierskiej systemu DCS MASTER. Z uwagi na ograniczony rozmiar artykułu nie sposób przytoczyć i opisać możliwe czynności inżynierskie przy tworzeniu, konfiguracji i eksploatacji systemów automatyki DCS MASTER. Tytułem ilustracji przedstawione zostały aplikacje inżynierskie do projektowania i edycji oprogramowania układów automatyki stacji procesowych MASTER oraz oprogramowania aplikacyjnego stacji operatorskich MASTER-Proster w zakresie schematów synoptycznych i paneli regulacyjno-sterowniczych, które wyraziście rzutują na komfort pracy przy przygotowaniu systemu do instalacji obiektowych. Podobnie przedstawiono walory wybranych możliwości konfiguracji stacji operatorskich w czasie przygotowywania do pracy, jak również eksploatacji obiektowej systemu. System DCS MASTER dostarcza znacznie szerszy zakres możliwości jego inżynierskiej obsługi niż przestawiono w artykule.
Słowa kluczowe: systemy DCS, stacje inżynierskie, aplikacje inżynierskie, edycja oprogramowania stacji procesowych, edycja oprogramowania operatorskiego, konfiguratory systemu

Bartłomiej BORKOWSKI, Radosław IZAKIEWICZ, Mariusz LIPIŃSKI, Tadeusz MĄCZKA,
Wojciech SZUBERT
Współdziałanie systemu DCS MASTER z instalacjami transportującymi
na przykładzie laboratoryjnej instalacji do wyznaczania
optymalnych parametrów transportu erozyjnych mediów wielofazowych
W artykule został przedstawiony system „MASTER FLOW” zaimplementowany na laboratoryjnej instalacji testowej służącej do transportu erozyjnych mediów wielofazowych. Opisano układ służący do transportu wielofazowych materiałów erozyjnych, który w dużym stopniu zapewnia odwzorowanie warunków pracy pełnowymiarowych przemysłowych instalacji. Przedstawiono także podstawową strukturę sprzętową i programową systemu „MASTER FLOW” oraz jego podstawowe funkcje. Głównym przeznaczeniem opracowywanego systemu jest sterowanie, rejestracja, wizualizacja i archiwizacja wszystkich parametrów przepływowych medium w instalacjach transportujących. W podsumowaniu autorzy przedstawili dalsze plany oraz propozycje rozwoju opisanego systemu.
Słowa kluczowe: DCS MASTER, MASTER FLOW, transport materiałów erozyjnych, przepływy wielofazowe

Grzegorz BONIKOWSKI
Nowa koncepcja systemu monitoringu maszyn wirujących
W artykule w skróconej formie omówiono obecny stan techniki monitoringu maszyn wirujących. Pokazano rozwiązania stosowane w Instytucie Automatyki Systemów Energetycznych. Wykazano potrzebę opracowywania nowych rozwiązań systemowych. Przedstawiono założenia nowej koncepcji systemu monitoringu maszyn wirujących.
Słowa kluczowe: monitoring maszyn wirujących, turbozespół, system diagnostyki, pomiar drgań/wydłużeń względnych i bezwzględnych, przesuw osiowy, system monitoringu maszyn wirujących

Jerzy TRZESZCZYŃSKI
Diagnostyka źródłem wiedzy i strategii eksploatacji
Diagnostyka najczęściej jest źródłem informacji, bywa źródłem wiedzy, a gdy jest odpowiedniej jakości może być wykorzystana do kreowania strategii eksploatacji, utrzymania technicznego i modernizacji. Jakość wiedzy na podstawie diagnostyki zależy od jakości badań, interpretacji ich wyników oraz ocen stanu technicznego i prognoz trwałości. Diagnostykę w Pro Novum traktuje się jako system zintegrowany z eksploatacją urządzeń. Jest to interdyscyplinarna dziedzina wiedzy wykorzystująca wyniki badań nieniszczących i niszczących, analizy wytrzymałościowe, a w ostatnim czasie także zaawansowaną analitykę i metody sztucznej inteligencji. Diagnostyka powinna odpowiednio wykorzystywać dotychczasowe doświadczenia, klasyczne, sprawdzone metody badań oraz najnowsze technologie analityczne i informatyczne. Zasady tego rodzaju diagnostyki zostały opracowane i software’owo zaimplementowane w formie Platformy Informatycznej LM System PRO+® firmy Pro Novum.
Słowa kluczowe: diagnostyka, system zintegrowany z eksploatacją urządzeń, Platforma Informatyczna LM System PRO+® Pro Novum

Stanisław NOWORYTA, Piotr JACHYMEK
Rozwój metod predykcyjnych w utrzymaniu majątku produkcyjnego
na przykładzie TAURON Wytwarzanie S.A.
W artykule opisano projekt realizowany w TAURON Wytwarzanie S.A., którego celem jest opracowanie systemu wykorzystującego innowacyjne algorytmy predykcyjno/preskrypcyjne, będące złożonymi modelami klasycznego uczenia maszynowego oraz zaawansowanych algorytmów statystycznych. Prowadzone badania umożliwią poprawę wskaźnika awaryjności. Pilotażowy system diagnostyki monitoruje stan techniczny instalacji i urządzeń bloku w TAURON Wytwarzanie S.A. System dysponuje szeregiem narzędzi klasy Predictive Maintenance, które mają za zadanie na bieżąco monitorować stan techniczny maszyn i przewidywać sytuacje awaryjne kluczowych instalacji, bazując na odczytach wielu danych procesowych, których źródłem są systemy sterujące bloku. Obecnie system diagnostyki predykcyjnej opiera się na danych procesowych z Nadrzędnego Systemu Automatyki. Analiza dużej liczby danych i budowa odpowiednich modeli pozwalają zarówno na wcześniejsze sygnalizowanie problemów technicznych urządzeń krytycznych, jak i na poprawę procesów produkcyjnych przez działanie holistycznego optymalizatora. Systemy predykcji i wykrywania anomalii mają duży potencjał. W przyszłości ich działanie powinno się przełożyć na optymalizację procesu zarządzania majątkiem produkcyjnym.
Słowa kluczowe: TAURON Wytwarzanie S.A., pilotażowy system diagnostyki, metody predykcyjne, optymalizacja procesu zarządzania majątkiem produkcyjnym

Kamil STASZAŁEK, Krzysztof BRUNNÉ, Adrian SOBCZYSZYN
Uszkodzenia wybranych elementów ciśnieniowych pracujących w warunkach pełzania
Ocena stanu technicznego elementów pracujących w warunkach pełzania powinna wykorzystywać wyniki badań defektoskopowych, metalograficznych i pomiarów deformacji w zakresie zaplanowanym na podstawie retrospekcji oraz analizy warunków pracy w okresie od ostatnich badań i oceny. Wykorzystanie metod mechaniki pękania oraz zdalnej diagnostyki pozwala zarówno określić możliwość i warunki pracy uszkodzonego elementu jak również nadzorować jego bezpieczeństwo, aktualny stan techniczny w trybie on-line. W artykule przedstawiono aktualne, z lat 2019 i 2020, doświadczenia Pro Novum w zakresie identyfikacji uszkodzeń elementów grubościennych pracujących w warunkach pełzania, ich diagnostyki oraz oceny możliwości dalszej eksploatacji.
Słowa kluczowe: kocioł, elementy grubościenne pracujące w warunkach pełzania, identyfikacja uszkodzeń i ich diagnostyka

Wojciech SIKORSKI, Tomasz BIJAK
Wymagania towarzyszące diagnostyce turbin parowych
Turbiny parowe to jedne z bardziej skomplikowanych urządzeń eksploatowanych w energetyce. Warunki ich pracy wiążą się zarówno z oddziaływaniem wysokiej temperatury i ciśnienia czynnika roboczego, jak również sił bezwładności wirujących elementów. Na podstawie obszernej, dotychczasowej wiedzy i wieloletnich doświadczeń opracowano szereg wytycznych badań i oceny stanu technicznego turbin parowych, jak również zalecenia remontowe dotyczące także regeneracji i rewitalizacji praktycznie wszystkich elementów ich układów przepływowych. Ocena stanu technicznego i remont turbozespołu powinny być poprzedzone analizą dokumentacji, historii remontów, ewentualnych modernizacji oraz wyników wcześniej wykonanych badań. Wszystkie wykonywane badania nieniszczące mają znaczenie dla późniejszej oceny stanu technicznego poszczególnych elementów, a tym samym całego turbozespołu. Ostatnią fazą diagnostyki jest ocena stanu technicznego elementów turbozespołu. Towarzyszyć jej powinna analiza warunków eksploatacji, zarówno pod kątem cieplno-mechanicznym, jak i chemicznym, w okresie od ostatniego remontu. Niezwykle istotna jest także kontrola stanu dynamicznego. Jako firma diagnostyczna Pro Novum rekomenduje korzystanie ze zdalnej diagnostyki umożliwiającej ocenę stanu technicznego i weryfikację prognozy trwałości w czasie rzeczywistym.
Słowa kluczowe: turbiny parowe, diagnostyka, wytyczne badań i oceny stanu technicznego turbin parowych, zalecenia remontowe, zdalna diagnostyka

Jerzy TRZESZCZYŃSKI, Wojciech MURZYNOWSKI, Radosław STANEK
Nadzór diagnostyczny elementów grubościennych kotła k-5 w Elektrowni Dolna Odra w okresie ich warunkowej eksploatacji – zastosowana metodyka i doświadczenia po dwuletniej eksploatacji
W artykule przedstawiono skuteczne rozwiązanie problemu, jaki został zidentyfikowany podczas remontu kotła w Elektrowni Dolna Odra. Wykryto wtedy wskazania na powierzchniach wewnętrznych grubościennych elementów międzystropia kotła OP-650. Wskazania okazały się praktycznie nienaprawialne. Opracowana przez Pro Novum i uzgodniona z Urzędem Dozoru Technicznego metodyka nadzoru diagnostycznego, wykonanie prac korekcyjnych w obszarze armatury wtryskowej oraz przeprowadzenie cyklicznych badań sprawdzających przez CLDT na zlecenie PGE GiEK umożliwiło warunkową, bezpieczną eksploatację komór schładzaczy i komór wylotowych przegrzewacza pary pierwotnej kotła K-5 przez prawie 10 000 godzin. Podczas dwuletniej eksploatacji elementów ze wskazaniami zapewniono ich pełne bezpieczeństwo oraz dyspozycyjność kotła.
Słowa kluczowe: Elektrownia Dolna Odra, kocioł k-5, nadzór diagnostyczny elementów grubościennych, warunkowa eksploatacja, metodyka nadzoru diagnostycznego Pro Novum

Call Now Button

Jeśli chcesz kontynuować oglądanie tej strony musisz zaakceptować użycie plików cookie. Więcej informacji

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close