Listopad 2020, Numer 11 (797)
Marcin SZEGA, Andrzej ZIĘBIK
Uwiarygodnione pomiary podstawą oceny efektywności energetycznej
BIULETYN RYNKI ELEKTROPROSUMERYZMU
Jan POPCZYK
Cztery rynki elektroprosumeryzmu – odpowiedź na strukturalny kryzys 2020
(ścianę rodzącą energetyczny przełom), wyzwanie i szansa 2050
Krzysztof BODZEK
Modelowanie trajektorii transformacyjnych energetyki do elektroprosumeryzmu
w wybranych osłonach kontrolnych
Tomasz SŁUPIK
Audyt energetyczny w elektroenergetyce, przemyśle i gospodarce komunalnej
jako narzędzie diagnostyczne w dążeniu do elektroprosumeryzmu
BIULETYN ENERGOPOMIARU
Tomasz SŁUPIK
Europejski Zielony Ład – merytoryczne podstawy neutralności klimatycznej w aspekcie gospodarki surowcowej
Piotr PLIS, Andrzej OCIEPA
Doskonalenie gospodarki energetycznej według standardu ISO 50001
Artur JASIŃSKI
Badania trwałości naprawczych połączeń spawanych rurociągów
ELEKTROENERGETYCY POLSCY
Streszczenia:
Marcin SZEGA, Andrzej ZIĘBIK
Uwiarygodnione pomiary podstawą oceny efektywności energetycznej
Przedstawiono zapisy wybranych dyrektyw Unii Europejskiej dotyczące oceny poprawy efektywności energetycznej w kontekście wykorzystania do tego celu wyników pomiarów. Zwrócono uwagę na niejednoznaczność zapisów zwłaszcza w zakresie określania niepewności pomiarów, które mają istotny wpływ na niepewność obliczanych efektów oszczędnościowych. Nie sprecyzowano kryteriów, którym powinny odpowiadać dane pomiarowe wykorzystywane do oceny poprawy efektywności energetycznej. Uwypuklono brak zarówno w dyrektywach jak i innych dokumentach informacji dotyczącej możliwości zwiększenia wiarygodności wyników pomiarów. Na tym tle wskazano na możliwość zmniejszenia niepewności pomiarów przez zastosowanie metody zaawansowanej walidacji pomiarów. Przedstawiono opis metody i jej podstawy matematyczne. W celu jej praktycznego zilustrowania opracowano i zamieszczono przykład obliczeniowy dotyczący uwiarygodnienia pomiarów wybranego procesu cieplnego.
Słowa kluczowe: efektywność energetyczna, zwiększenie wiarygodności wyników pomiarów, metoda zaawansowanej walidacji pomiarów, opis metody i jej podstawy matematyczne
Jan POPCZYK
Cztery rynki elektroprosumeryzmu – odpowiedź na strukturalny kryzys 2020
(ścianę rodzącą energetyczny przełom), wyzwanie i szansa 2050
Koniec 2020 r. w sposób jednoznaczny pokazuje, że nie ma innego rozwiązania, zwłaszcza w Polsce, ale nie tylko, niż transformacja energetyki w trybie innowacji przełomowej za pomocą rynków elektroprosumeryzmu. To te rynki mają potencjał najlepszej, obarczonej najmniejszym ryzykiem, realizacji dwóch celów politycznych UE 2050: neutralności klimatycznej oraz Europejskiego Zielonego Ładu. W wypadku pierwszego chodzi o realizację najbardziej efektywną, najniższym kosztem. W wypadku drugiego chodzi o realizację najbardziej innowacyjną w sferze rozwoju technologicznego i najbardziej skuteczną, zrównoważoną w sferze społecznej. W wypadku tego celu rynki elektroprosumeryzmu otwierają drogę do społeczeństwa progresywnego, empatycznego i będą – ze względu na ich właściwości i ze względu na ich bardzo wielką potencjalną wartość – jednym z największych obszarów i najsilniejszych czynników kształtowania takiego społeczeństwa. Jest to szansa – szczególnie ważna w wypadku lokalnych społeczności – na łagodzenie ryzyka alienacji społecznej związanego z przemysłem 4.0 i sztuczną inteligencją, których nadejście jest nieuchronne. Równocześnie z rozwojem rynków elektroprosumeryzmu będzie słabła najpotężniejsza społeczność korporacyjna, mianowicie społeczność wielkoskalowej energetyki paliw kopalnych, która nie jest już społecznością na XXI w.
Słowa kluczowe: energetyka, rynki, transformacja, tryb przełomowy, elektroprosumeryzm
Krzysztof BODZEK
Modelowanie trajektorii transformacyjnych energetyki do elektroprosumeryzmu w wybranych osłonach kontrolnych
Osiągnięcie neutralności klimatycznej wymaga transformacji całej energetyki w ciągu najbliższych 30 lat. Transformacja ta obejmuje nie tylko sektory energetyczne (WEK-PK), ale wpływa na całkowitą zmianę sposobu użytkowania energii elektrycznej, która w elektroprosumeryzmie (EP), ze względu na najwyższą egzergię, jest dominująca, praktycznie jedyna. Obecny stan A(2020) polskiej energetyki jest znany. W dwóch biuletynach PPTE2050 [1, 2] opisano heurystyki napędowe energii elektrycznej OZE po zrealizowaniu transformacji energetycznej ponad podziałami do elektroprosumeryzmu TETIP(A→B) w horyzoncie 2050 – stan B(2050˅EP). W artykule zamodelowano trajektorie transformacyjne wybranych osłon kontrolnych (od sołectwa do kraju) w celu określenia potrzebnej dynamiki zmian zbioru kanonicznych technologii wytwórczych EP.
Słowa kluczowe: trajektoria transformacyjna, elektroprosumeryzm, symulacyjna weryfikacja, jednostki samorządu terytorialnego
Tomasz SŁUPIK
Audyt energetyczny w elektroenergetyce, przemyśle i gospodarce komunalnej
jako narzędzie diagnostyczne w dążeniu do elektroprosumeryzmu
Audyt energetyczny stanowi podstawę określenia efektu energetycznego i ekologicznego przedsięwzięcia służącego poprawie efektywności energetycznej. Stwierdzono, iż warto się zastanowić nad potrzebami przedefiniowania narzędzia, jakim jest audyt energetyczny w kontekście dążenia do neutralności klimatycznej i elektroprosumeryzmu, który jest jednym z jej filarów. W artykule podjęto próbę zdefiniowania nowych potrzeb, które powinien uwzględniać audyt energetyczny dla sektorów elektroenergetyki, przemysłu i gospodarki komunalnej. We wszystkich tych sektorach powinien zostać upowszechniony rachunek kosztów środowiskowych, zarówno w zakresie wytwarzania produktu, jak i funkcjonowania organizacji. Duże znaczenie ma to zwłaszcza w obszarach dążących do samowystarczalności energetycznej.
Słowa kluczowe: audyt energetyczny, elektroenergetyka, przemysł i gospodarka komunalna, neutralność klimatyczna, elektroprosumeryzm
Tomasz SŁUPIK
Europejski Zielony Ład – merytoryczne podstawy neutralności klimatycznej w aspekcie gospodarki surowcowej
Europejski Zielony Ład zakłada osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku. Na temat tego zagadnienia oraz mechanizmów prowadzących do osiągnięcia wspomnianego celu wiele się mówi, jednakże prawie wcale nie wspomina się o metodach monitorowania postępów i ocenie poszczególnych technologii na etapie budowania wspomnianego nowego zielonego porządku. Warto zatem poświęcić trochę czasu na zastanowienie się i przegląd aspektów związanych z dążeniem do osiągnięcia celu neutralności klimatycznej. Cel w tym przypadku można definiować jako pewnego rodzaju stan wyidealizowany, do którego dążenie jest obowiązkiem naszych czasów wobec przyszłych pokoleń. Taka optyka wymusza jednak stosowanie narzędzi inżynierskich, które pozwolą na kompleksowe ujęcie podejmowanych aktywności w kontekście oceny wpływu danej technologii i produktu na środowisko naturalne. Z racji rozległości zagadnień nieodłącznie związanych z różnego typu aktywnościami gospodarczymi w artykule skupiono się jedynie na wąskim, aczkolwiek kluczowym dla całej gospodarki, obszarze wytwarzania/przetwarzania energii.
Słowa kluczowe: Europejski Zielony Ład, neutralność klimatyczna, egzergia, koszt termoekologiczny, Life Cycle Assessment, koszty środowiskowe osierocone, elektroprosumeryzm, gospodarka surowcowa
Piotr PLIS, Andrzej OCIEPA
Doskonalenie gospodarki energetycznej według standardu ISO 50001
System zarządzania energią według normy ISO 50001 jest przydatnym i skutecznym narzędziem wspierającym gospodarkę energetyczną w organizacji. Przynosi efekty energetyczne, ekonomiczne i środowiskowe, a dzięki zgodności z powszechnie stosowanymi i znormalizowanymi narzędziami ułatwia wypełnianie obowiązujących wymagań prawnych. W artykule przedstawiono możliwości zastosowania normy ISO 50001 jako narzędzia służącego do doskonalenia procesów gospodarowania energią w zakładach przemysłowych. Na podstawie doświadczeń autorów wskazano kierunki wykorzystania systemu zarządzania energią do realizacji ustawowego obowiązku audytu energetycznego, ze wskazaniem nowych możliwości powstałych dla przedsiębiorstw posiadających certyfikowany system ekozarządzania i audytu EMAS.
Słowa kluczowe: system zarządzania energią, ISO 50001, gospodarka energetyczna, audyt EMAS, audyt energetyczny przedsiębiorstwa, efektywność energetyczna, przegląd energetyczny
Artur JASIŃSKI
Badania trwałości naprawczych połączeń spawanych rurociągów
Zaprezentowane w artykule badania naprawczych połączeń spawanych pozwoliły na ocenę stopnia degradacji materiałów oraz ich przydatności do poddania naprawie poprzez spawanie. Utrata trwałości elementów ciśnieniowych spowodowana jest przeważnie ich nieprawidłową eksploatacją, często w powiązaniu z wadami konstrukcyjnymi. Okazuje się jednak, że również procesy naprawcze wymagające spawania materiałów wpływają na nią w sposób bardzo istotny. Właśnie dlatego przy podejmowaniu decyzji o naprawie tak ważna jest odpowiednia diagnostyka materiałowa rurociągów parowych, zwłaszcza po przepracowaniu obliczeniowego czasu pracy, oraz znajomość stopnia degradacji struktury materiału. W artykule zaprezentowano wyniki badań materiałowych przykładowych naprawczych złączy spawanych, które zostały wykonane ze stali 13HMF (14MoV6-3) i 10H2M (10CrMo910).
Słowa kluczowe: rurociągi, diagnostyka materiałowa rurociągów parowych, badania naprawczych połączeń spawanych, ocena stopnia degradacji materiałów