Październik 2021, Numer 10 (808)
SPIS TREŚCI
Zbigniew HANZELKA
Technologie wspierające rozwój rozproszonych źródeł energii
BIULETYN RYNKI ELEKTROPROSUMERYZMU
Jan POPCZYK
USTAWA O DOSTĘPIE DO INFORMACJI – początek Prawa elektrycznego
Krzysztof KONOPKA, Zdzisław KONOPKA
Kocioł indukcyjny w węźle z pompą ciepła w wysokotemperaturowej sieci ciepłowniczej sukcesywnie eliminowanej w transformacji TETIP do elektroprosumeryzmu
Andrzej JURKIEWICZ
Zasady współużytkowania sieci niskiego napięcia
Jerzy WRZOSEK, Grzegorz GRZEGORZYCA, Krzysztof BODZEK
Procesy łączeniowe w SEE, praca wyspowa źródeł przemysłowych i komunalnych, systemy(WSE)
OKIEM OBIEŻYŚWIATA
Stefan GIERLOTKA
Energetyka w Etiopii
Targi ENERGETAB®2021 i nadzieje na powolny powrót do normalności
ELEKTROENERGETYCY POLSCY
Jan STRZAŁKA
Jerzy Oprocha (1939 – 2021)
LEKTURA PONADOBOWIĄZKOWA…
Bogumił DUDEK
Wybitne rody
STRESZCZENIA
Zbigniew Hanzelka
Technologie wspierające rozwój rozproszonych źródeł energii
Technologie inteligentnych sieci oferują długą listę korzyści. Jedną z podstawowych – która jest zarazem głównym tematem niniejszego artykułu – jest możliwość zwiększenia mocy rozproszonych/odnawialnych źródeł energii przyłączanych do systemu elektroenergetycznego.
Słowa kluczowe: rozproszone źródła energii, odnawialne źródła energii, inteligentne sieci elektroenergetyczne
Jan Popczyk
USTAWA O DOSTĘPIE DO INFORMACJI – początek Prawa elektrycznego
Z ogromną dynamiką utrwalają się na świecie cele polityczne transformacji energetycznej do neutralności klimatycznej 2050. W tym nurcie – celów politycznych – w dużym stopniu tworzą się podstawy nowego globalnego porządku: społecznego, gospodarczego i środowiskowego. Nie wykorzystując szans Polska ostatnie dwie dekady nie tylko straciła, ale znacznie gorzej, pogrążyła się w pułapce nieadekwatności rozwojowej (mniej elegancko: osunęła się w zacofanie, z którego wyjście będzie niezwykle bolesne i kosztowne we wszystkich trzech wymiarach zachodzących zmian). Artykuł – mimo niesprzyjających polskich okoliczności – kontynuuje konsolidację potrzebnych rozwiązań, stanowiących trójkąt sił sprawczych transformacji energetycznej bazującej na podstawach fundamentalnych. Transformacji umożliwiającej Polsce wydobycie się ze strefy wykluczenia. Koncentracja na Prawie elektrycznym (jednej z trzech sił sprawczych) ma w artykule symboliczny związek ze 100-leciem uchwalenia przez Sejm RP (21 marca 1922 r.) pierwszej ustawy elektrycznej, jednej z najnowocześniejszych wówczas w Europie (i na świecie, a światem – w kontekście elektryfikacji – były wtedy Europa i USA). Priorytet dla ustawy elektrycznej bezpośrednio po odzyskaniu niepodległości trzeba widzieć w sytuacji politycznej Polski, która była dramatyczna. Po raz pierwszy w historii została zamordowana (16 grudnia 1922 r.), z powodów politycznych podziałów, pierwsza osoba w Państwie, pierwszy Prezydent Niepodległej Polski Gabriel Narutowicz. I sytuacja w elektryfikacji była też tragiczna: w przodujących krajach roczne zużycie energii elektrycznej było na poziomie 100-200 kWh na osobę, a w Polsce 9 kWh. Jedno jednak wyróżniało Polskę wówczas na plus. Było to „osadzenie” w świecie. Czyli w strefie euroatlantyckiej, która wiek elektryczności uczyniła znakiem rozpoznawczym kolejnego etapu swojej wielkości. Mianowicie, w tym świecie, w powstających w nim firmach przemysłu elektrotechnicznego oraz w uczelniach technicznych na wydziałach mechanicznych, energetycznych, a nawet już elektrycznych, w gwałtownie przyspieszającej praktyce elektryfikacyjnej kształtowały się (przed uzyskaniem przez Polskę niepodległości) kompetencje polskich inżynierów i polskich profesorów, polskich przedsiębiorców oraz samorządów i organizacji społecznych jako organizatorów późniejszej elektryfikacji międzywojennego dwudziestolecia oraz fundamentów wojennego przetrwania i powojennego budowania elektroenergetyki. Elektroenergetyki, która w trybie wschodzącym zastąpiła schodzącą międzywojenną elektryfikację (realizowaną w postaci lokalnych systemów, dramatycznie zresztą zredukowanych w czasie wojny, nierzadko do „zera” [1]).
Słowa kluczowe: energetyka, transformacja, elektroprosumeryzm, prawo elektryczne
Krzysztof Konopka, Zdzisław Konopka
Kocioł indukcyjny w węźle z pompą ciepła w wysokotemperaturowej sieci ciepłowniczej sukcesywnie eliminowanej w transformacji TETIP do elektroprosumeryzmu
W artykule opisano koncepcję indukcyjnego węzła ciepłowniczego zasilającego budynki wielorodzinne jako uzupełnienie systemowej sieci ciepłowniczej. Głównym elementem węzła jest kocioł indukcyjny, który może stanowić awaryjne źródło ciepła lub całkowicie zastąpić systemową sieć ciepłowniczą.
Słowa kluczowe: kocioł indukcyjny, indukcyjny węzeł ciepłowniczy
Andrzej Jurkiewicz
Zasady współużytkowania sieci niskiego napięcia
W artykule zaproponowano zasady rozliczeń z lokalnym OSD za współużytkowanie sieci nN na przykładzie niewielkiego osiedla mieszkaniowego należącego do spółdzielni mieszkaniowej. Proponowany system rozliczeń i zawarcie umowy cywilnoprawnej z lokalnym OSD to próba wprowadzenia bardzo ważnego elementu, jakim jest zasada współużytkowania sieci nN. Brak takiego rozwiązania stanowi duży problem związany z możliwością wykorzystania potencjału, jaki daje autoprodukcja energii bezpośrednio przez jej odbiorców po stronie nN. Jest też barierą rozwoju energetyki rozproszonej i eliminacji zjawiska ubóstwa energetycznego. Posiadanie własnego źródła energii i nowy system rozliczeń będą elementem częściowego przynajmniej zniwelowania obecnych wahań cen gazu i energii elektrycznej.
Słowa kluczowe: współużytkowanie sieci nN, zasady rozliczeń z lokalnym OSD, posiadanie własnego źródła energii, eliminacja zjawiska ubóstwa energetycznego
Jerzy Wrzosek, Grzegorz Grzegorzyca, Krzysztof Bodzek
Procesy łączeniowe w SEE, praca wyspowa źródeł przemysłowych i komunalnych, systemy(WSE)
Doświadczenia techniczne związane z operacjami łączeniowymi w systemach elektroenergetycznych (SEE), w tym z łączeń CENTREL i UCPTE w dniu 18 października 1995 roku, ZPBE „Energopomiar Elektryka” skutecznie wprowadza do współczesnych układów automatyki i pomiarów dedykowanych dla wschodzącego rynku elektroprosumeryzmu. Przykładem mogą być rozwiązania sieciowego terminala dostępowego STD wykorzystywanego w systemach(WSE). W artykule opisano wymagania oraz praktyczne doświadczenia dotyczące automatyki łączeniowej i pomiarów dla tradycyjnych SEE oraz drogę ewolucji do współczesnych rozwiązań technicznych dla elektroprosumentów przemysłowych, JST i indywidualnych. Przytoczono przykłady realizacji automatyki i systemów wspomagania metrologicznego, układów wyspowych oraz przedstawiono wymagania techniczne i funkcjonalności terminala STD, zarówno w kontekście bezpieczeństwa energetycznego rozumianego obecnie, a po wdrożeniu Prawa elektrycznego w kontekście adekwatności rynkowej zaopatrzenia elektroprosumentów w energię elektryczną na rynku wschodzącym elektroprosumeryzmu.
Słowa kluczowe: synchronizacja sieci, CENTREL, automatyka, terminal STD, elektroprosument
