Wrzesień 2021, Numer 9 (807)
SPIS TREŚCI
BIULETYN PRO NOVUM
Jerzy TRZESZCZYŃSKI
Wirtualne Środowisko Diagnostyczne
Kamil STASZAŁEK, Adrian SOBCZYSZYN, Krzysztof BRUNNÉ
Uszkodzenia różnoimiennych złącz spawanych w elementach przegrzewacza pary kotła na parametry nadkrytyczne
Wojciech SIKORSKI, Agnieszka RAUK-BORCZ, Tomasz BIJAK
Wpływ warunków eksploatacji na żywotność elementów turbozespołu
Ewa ZBROIŃSKA-SZCZECHURA, Jerzy DOBOSIEWICZ, Andrzej RAUSZER
Warunki pracy niektórych elementów kotłów parowych
BIULETYN ENERGOPOMIARU
Piotr PLIS
Cele i wyzwania transformacji energetycznej sektora samorządowego
na przykładzie miasta stołecznego Warszawy
Leszek DROGOSZ
Model energetyczny dla Warszawy – wyzwanie osiągnięcia neutralności klimatycznej w 2050 roku
Rafał CZEKALSKI
Możliwości spalania wodoru w silnikach gazowych
Maksymilian PRZYGRODZKI, Paweł KUBEK, Agnieszka DZIENDZIEL
Układy połączeń stacji elektroenergetycznych najwyższych napięć – zadania i dobór
ENERGETYKA I GOSPODARKA OLEJOWA
Carl P. WOLMARANS, René ABRAHAMS, Bruce PAHLAVANPOUR
Biodegradowalne płyny izolacyjne na bazie węglowodorów o niskiej lepkości
ENERGETYKA I CIEKAWE KSIĄŻKI
Stefan GIERLOTKA
„Poradnik projektanta elektryka”
Autorzy: Julian Wiatr, Marcin Orzechowski
ELEKTROENERGETYCY POLSCY
Jacek KARCZEWSKI
Doc. dr inż. Jan Kędzierzawski (1928 – 2021)
LEKTURA PONADOBOWIĄZKOWA…
Bogumił DUDEK
Nadążać za Norwidem?
STRESZCZENIA
Jerzy Trzeszczyński
Wirtualne Środowisko Diagnostyczne
Zorganizowano i opisano wirtualne środowisko pracy jako odpowiednio zabezpieczoną przestrzeń informatyczną, umożliwiającą zdalną komunikację z obiektami badań w trybie on-line i off-line oraz warunki dla efektywnej współpracy specjalistów pracujących w zdalnym trybie w dowolnej lokalizacji. Pracę wykonują na wirtualnych maszynach wyposażonych w oprogramowanie dostosowane do indywidualnych potrzeb. Szczególną użyteczność wirtualne środowisko wykazuje przy realizacji zaawansowanych technicznie projektów wymagających modelowania geometrii konstrukcji i procesów oraz ich symulacji. Wirtualne środowisko diagnostyczne to idealne miejsce do konstruowania i korzystania z cyfrowych bliźniaków elementów i całych instalacji. Możliwości, jakie stwarza wirtualizacja diagnostyki zostały zidentyfikowane znacznie wcześniej niż epidemia koronawirusa uzmysłowiła ich wyjątkową atrakcyjność.
Słowa kluczowe: wirtualne środowisko diagnostyczne, zdalna komunikacja, zdalna diagnostyka, modelowanie konstrukcji i procesów, cyfrowe
bliźniaki, symulacje
Kamil Staszałek, Adrian Sobczyszyn, Krzysztof Brunné
Uszkodzenia różnoimiennych złącz spawanych w elementach przegrzewacza pary kotła na parametry nadkrytyczne
Coraz wyższe wymagania stawianie urządzeniom pracującym w energetyce węglowej bezpośrednio przekładają się na konieczność poszukiwania i wdrażania nowych, często bardzo wyrafinowanych rozwiązań technologicznych. W obszarze materiałowym jest to realizowane m.in. poprzez zastosowanie nowoczesnych gatunków stali, które dzięki swoim charakterystycznym własnościom mogą zostać lepiej dopasowane do lokalnych warunków pracy na przykład przegrzewaczy pary. Takie rozwiązanie nieraz jednak wymaga łączenia różniących się od siebie materiałów, co przy zastosowaniu nieodpowiedniej technologii spawania lub błędach w trakcie samego spawania, może prowadzić do osłabienia złącza, a w przyszłości do awarii. Przedstawiono wyniki badań uszkodzonego złącza spawanego łączącego stal martenzytyczną P91 (X10CrMoVNb9-10) ze stalą austenityczną TP347-HFG (X6CrNiNb18-10) oraz określono przyczyny powstania tego uszkodzenia.
Słowa kluczowe: kotły parowe, złącza spawane, stale martenzytyczne, stale austenityczne, przyczyny uszkodzeń, zapobieganie awariom
Wojciech Sikorski, Agnieszka Rauk-Borcz, Tomasz Bijak
Wpływ warunków eksploatacji na żywotność elementów turbozespołu
Elementy turbozespołu pracują w odmiennych warunkach, przez co narażone są na różne mechanizmy degradacji struktury materiału i utraty trwałości. Dotrzymanie parametrów pracy rekomendowanych przez producenta zabezpiecza przed awaryjnym zagrożeniem, jednak nie chroni całkowicie przed szkodliwym oddziaływaniem czynników fizycznych i chemicznych. Przedstawiono wpływ warunków pracy na żywotność poszczególnych komponentów turbin. Wskazano na znaczenie diagnostyki, zarówno w formie tradycyjnej, jak również zdalnej, która umożliwia bieżące monitorowanie stanu technicznego głównych elementów turbozespołów stwarzając warunki dla szybkiego reagowania na ewentualne zagrożenia dla bezpieczeństwa i oczekiwanej dyspozycyjności turbozespołu.
Słowa kluczowe: turbozespół, warunki eksploatacji, degradacja własności materiałów, uszkodzenia eksploatacyjne, badania diagnostyczne,
diagnostyka zdalna
Ewa Zbroińska-Szczechura , Jerzy Dobosiewicz, Andrzej Rauszer
Warunki pracy niektórych elementów kotłów parowych
Diagnostyka mająca na celu przedłużanie czasu eksploatacji kotłów energetycznych jak również okresów międzyremontowych, przy zapewnieniu bezpieczeństwa i dyspozycyjności, powinna uwzględniać zróżnicowane warunki eksploatacji ich poszczególnych elementów. Wieloletnie doświadczenie wynikające z prowadzenia badań diagnostycznych i poawaryjnych pozwoliły ustalić, które elementy kotłów mają decydujące znaczenie dla ich dyspozycyjności i jakie metody badawcze należy zastosować, aby oceny stanu technicznego posiadały odpowiednią jakość.
Słowa kluczowe: kotły parowe, warunki eksploatacji, okresy międzyremontowe, badania diagnostyczne i poawaryjne
Piotr Plis
Cele i wyzwania transformacji energetycznej sektora samorządowego na przykładzie miasta stołecznego Warszawy
Konieczność transformacji całego sektora zaopatrzenia w energię nie budzi dzisiaj żadnych wątpliwości, jednak wciąż pojawiają się pytania dotyczące metody jej przeprowadzenia. Przed wyzwaniami związanymi z obraniem właściwego kierunku zmian stoją nie tylko przedsiębiorcy, dla których energia stanowi istotną pozycję kosztową, lecz również cały polski sektor samorządowy zmierzający w kierunku zrównoważonej gospodarki energetycznej opartej na Europejskim Zielonym Ładzie. W artykule przedstawione zostały główne założenia procesu transformacji oraz cele, które muszą zostać osiągnięte. Opisano również oczekiwania m.st. Warszawy dotyczące opracowania strategii transformacji sektora energetycznego oraz propozycję podejścia Energopomiaru do stawianych wyzwań w celu zbudowania nowego modelu energetycznego stolicy w perspektywie 2050 roku.
Słowa kluczowe: transformacja energetyczna, samorząd, elektroprosumeryzm, nowy model energetyczny, neutralność klimatyczna,
zrównoważony rozwój, bezpieczeństwo energetyczne
Rafał Czekalski
Możliwości spalania wodoru w silnikach gazowych
Producenci silników gazowych stosowanych w kogeneracji postrzegają wodór jako paliwo do przyszłych zastosowań. Wodór jest gazem, który będzie odgrywać coraz większą rolę w energetyce jako paliwo, ale także jako pośredni nośnik energii. W artykule dokonano przeglądu dostępnych silników gazowych stosowanych do produkcji energii elektrycznej i ciepła oraz przedstawiono dotychczasowe doświadczenia związane z możliwością zastosowania wodoru jako paliwa w tych urządzeniach.
Słowa kluczowe: wodór, wodór w energetyce, silniki gazowe, kogeneracja, zielony ład, neutralność klimatyczna, technologie wodorowe
Maksymilian Przygrodzki, Paweł Kubek, Agnieszka Dziendziel
Układy połączeń stacji elektroenergetycznych najwyższych napięć – zadania i dobór
Ze względu na rosnące nasycenie źródłami odnawialnymi o losowym charakterze pracy, a stąd wzrost zmienności kierunków i poziomu obciążeń gałęziowych, dużego znaczenia nabiera optymalny sposób doboru głównego schematu układu stacji elektroenergetycznych. Złożony charakter obiektów, jakimi są stacje daje możliwość ich różnorodnego podziału. W literaturze spotyka się podział stacji ze względu na funkcję, jaką pełnią w systemie elektroenergetycznym, technologię wykonania czy napięcie znamionowe, ważny zatem staje się układ połączeń stacji. W artykule opisano poszczególne układy stacji elektroenergetycznych wyróżniając cechy bezpieczeństwa, dostępności dla eksploatacji (konserwacji) i elastyczności każdego rozwiązania. Cechy te są ważące przy planowaniu i doborze struktur stacyjnych. Ponadto wspomniano o nowym rozwiązaniu w aspekcie konfiguracji układu stacji elektroenergetycznych, czyli o tzw. układach stacji bus-node.
Słowa kluczowe: system elektroenergetyczny, konfiguracje układu stacji elektroenergetycznych, układy stacji bus-node, planowanie i dobór
struktur stacyjnych
Carl P. Wolmarans, René Abrahams, Bruce Pahlavanpour
Biodegradowalne płyny izolacyjne na bazie węglowodorów o niskiej lepkości
W artykule został omówiony olej izolacyjny NYTRO BIO 300X, oparty na biopochodnych węglowodorach, charakteryzujący się niską lepkością i jednocześnie łatwo ulegający biodegradacji. Omawiany olej ma kilka kluczowych zalet, w tym: biodegradowalność, ulepszone odprowadzanie ciepła i wysoką stabilność oksydacyjną. Zalety te stają się szczególnie ważne w przypadku infrastruktury energetycznej zlokalizowanej w pobliżu wrażliwych środowisk, np. morskich farm wiatrowych. NYTRO BIO 300X jest klasyfikowany jako łatwo ulegający biodegradacji zgodnie z OECD 301F i jest olejem z inhibitorami spełniającym wymagania normy IEC 60296.
Słowa kluczowe: olej izolacyjny NYTRO BIO 300X, biodegradowalność, optymalizacja termiczna, wysoka stabilność oksydacyjna, trwałość
