Lipiec 2021, Numer 7 (805)

W numerze m.in.:

Herbert Leopold GABRYŚ
Elektroenergetyka w Polsce 2021 – z wyników i wyzwań

 

 

BIULETYN PPTE2050

Jan POPCZYK
PRAWO ELEKTRYCZNE – mapa prac rozwojowych i proponowana struktura (rozdziały) ustawy

Krzysztof BODZEK
Funkcjonalności rynku technicznego systemu(WSE) zapewniające dostęp elektroprosumencki do sieci SN/nN operatora sieciowego OSD

Michał SADOWSKI, Anna SUCHECKA
Aspekty techniczne zarządzania systemem(WSE) dedykowane
dla spółdzielni energetycznych

 

OKIEM OBIEŻYŚWIATA

Stefan GIERLOTKA
Energetyka w Boliwii

 

ELEKTROENERGETYCY POLSCY

Jerzy HICKIEWICZ, Marian PASKO, Piotr RATAJ
Izaak Rosenzweig (1907–1941) – uczeń Stanisława Fryzego, wielka nadzieja polskiej elektrotechniki

 

LEKTURA PONADOBOWIĄZKOWA…

Bogumił DUDEK
10.30 u Maksymiliana

Streszczenia:

Herbert Leopold Gabryś
Elektroenergetyka w Polsce 2021– z wyników i wyzwań
W artykule podano bilans energii za rok 2020 w porównaniach z rokiem „przedcovidowym” 2018, rokiem 2019, a także w wielu przypadkach z rokiem 2010. Stwierdzono m.in. że na generację węglową będziemy skazani jeszcze przez długie lata. Nie zastąpimy jej szybko energetyką atomową ani w stosownej skali przyrostem nowych mocy gazowych. Nie mamy sprawnych technologii akumulowania energii z OZE. Nie może naszej generacji węglowej całkowicie zastąpić import. Jesteśmy za drodzy, aby konkurować na otwartych rynkach energii, czego przyczyna tkwi w podatku emisyjnym. Wyniki finansowe elektroenergetyki w Polsce są zmienne i nieprzewidywalne. Generacja energii elektrycznej z paliw stałych jest systematycznie rugowana z rynku. W porównaniach produkcji energii elektrycznej w kraju i jej zużycia przez odbiorców finalnych w latach 2018 i 2020, mimo zachwiań z przyczyn pandemii, widoczna jest tendencja do większej dynamiki zużycia energii elektrycznej niż produkcji. Gospodarka istotnie wpływa na sytuację w elektroenergetyce. Głównie na zmiany w zużyciu energii elektrycznej.
Słowa kluczowe: elektroenergetyka w Polsce, bilans energii za lata 2018-2020, wyniki finansowe energetyki

 

Jan Popczyk
PRAWO ELEKTRYCZNE – mapa prac rozwojowych i proponowana struktura (rozdziały) ustawy
Prawo elektryczne w połowie 2021 r. staje się w Polsce tematem o krytycznym znaczeniu, zarówno teoretycznym jak i praktycznym. W ujęciu teoretycznym dlatego, że potrzebuje ono doktryny prawnej na miarę zmian, których w energetyce dotychczas świat nie doświadczył, na miarę celu, jakiego nigdy jeszcze nie musiał realizować. W wielopłaszczyznowym ujęciu praktycznym znaczenie Prawa elektrycznego ujawnia się natomiast w trzech wymiarach. Po pierwsze – ma ono wielką siłę unifikacji dyskusji dotyczącej transformacji energetycznej. Dyskusji, której charakter zmienił się w ciągu kilku lat w trybie przełomowym, ze skrajnie hermetycznego w skrajnie zdemokratyzowany. Dyskusji, która w destrukcyjnym trybie (niestety) ogarnia całą przestrzeń publiczną (polityczno-społeczną). Po drugie – Prawo elektryczne ma w sobie potencjał odbudowy wartości (wiary w społeczeństwie, że się je da odbudować), wykraczający daleko poza przedmiot tradycyjnie rozumianej energetyki – chociaż z naturalnych powodów jest on (ten potencjał) na razie dla dominującej części społeczeństwa jeszcze niewidoczny. Dlatego, bo nowe wartości nie wpisują się łatwo w dotychczasowy dychotomiczny system: wartości oświeceniowe (liberalizm) vs konserwatyzm (nacjonalistyczny). Te nowe wartości będą takie, jakie ukształtuje młode cyfrowe pokolenie. W cyfrowym odhumanizowanym społeczeństwie żyć się jednak nie da. Cyfryzacja umożliwiająca transformację korporacyjnej energetyki w elektroprosumeryzm w lokalnej przestrzeni kapitału społecznego jest za to pożądanym rozwiązaniem, bo prowadzi do obywatelskiego społeczeństwa, innego niż korporacyjne. Innego przez wyższy poziom odpowiedzialności za demokrację i za środowisko, w tym za klimat. I różnego także przez niższy poziom konsumpcjonizmu (wyższy poziom samoograniczenia). Takie społeczeństwo musi pilnie zrównoważyć w Polsce (co najmniej zrównoważyć) społeczeństwo korporacyjne. Trzecim praktycznym wymiarem – jest praktyka legislacyjna. Podjęcie przez legislatorów prac nad przepisami ustawy bez gruntownego zrozumienia mechanizmów transformacji energetycznej w trybie innowacji przełomowej (czyli wpisanie się w dominującą niestety obecnie praktykę) zamiast rozwiązaniem byłoby katastrofą, jedną więcej. Artykuł obejmuje naszkicowaną w streszczeniu problematykę charakterystyczną dla badań rozwojowych i wychodzi na strukturę przepisów Prawa elektrycznego. Tę ostatnią traktuje się jako podstawę umożliwiającą rozpoczęcie prac przez zespoły legislatorów (być może konkurencyjne, konkurencja w tym wypadku byłaby – jak w wypadku całej transformacji TETIP – bardzo pożądana).
Słowa kluczowe: energetyka, transformacja, elektroprosumeryzm, prawo elektryczne

 

Krzysztof Bodzek
Funkcjonalności rynku technicznego systemu(WSE) zapewniające dostęp elektroprosumencki do sieci SN/nN operatora sieciowego OSD
Udział przekształtników w KSE systematycznie zwiększa się, jednak są one postrzegane przez obecną energetykę jedynie przez pryzmat spełnienia warunków technicznych i ograniczenia wpływu na sieć. Gwałtowny rozwój zarówno samych przekształtników, metod ich sterowania jak i systemów komunikacji znacznie poszerzył możliwości ich wykorzystania. W artykule opisano funkcjonalności, jakie mogą oferować przekształtniki w zintegrowanych strukturach terminali dostępowych, zapewniające elektroprosumencki dostęp do sieci SN/nN. Możliwe do świadczenia usługi są jeszcze większe i efektywniejsze, gdy terminale współpracują z hybrydowymi sieciami AC/DC oraz transformatorem energoelektronicznym.
Słowa kluczowe: przekształtniki, transformator energoelektroniczny, sieciowy terminal dostępowy

 

Michał Sadowski, Anna Suchecka
Aspekty techniczne zarządzania systemem(WSE) dedykowane dla spółdzielni energetycznych
W artykule opisano system besmart.energy – czyli narzędzia AI i Big Data dla nowoczesnej energetyki. System wspiera cztery główne funkcje, niezbędne z punktu widzenia zarządzania systemem(WSE), czyli – gromadzenie danych, tworzenie predykcji, bilansowanie i rozliczanie. Przeprowadzenie transformacji w kierunku energetyki rozproszonej nie będzie możliwe bez cyfryzacji. Technologia i innowacyjne podejście są kluczowe, by móc zarządzać systemami(WSE). Oprócz cyfryzacji kluczowa jest inteligentna infrastruktura, czyli sieć liczników, z którymi można komunikować się w czasie rzeczywistym. Istotną częścią aplikacji jest również autorski moduł udostępniający precyzyjną prognozę pogody. Aplikacja umożliwia wygenerowanie danej pogodowej dla każdego punktu kraju. Oprócz danych o ścisłym charakterze energetycznym system obejmuje również zagadnienia typowo kosztowe. Do predykcji wykorzystywane są algorytmy sztucznej inteligencji, które na bazie cech przebiegów historycznych generują przewidywane ceny energii. W ramach projektu besmart.energy zdecydowano się także na stworzenie inteligentnego licznika energii nowej generacji. Opisane rozwiązanie ze względu na skalowalność, elastyczność i koszty jest szczególnie interesujące dla energetyki obywatelskiej i społeczności energetycznych, które w dużej mierze mają pozwalać na lepsze lokalne bilansowanie energii.
Słowa kluczowe: spółdzielnie energetyczne, lokalne bilansowanie energii, zarządzanie systemem(WSE), system besmart.energy